W środę, 6 czerwca uczniowie z radzymińskich szkół obejrzeli znakomity film dokumentalny w reżyserii Jacka Frankowskiego pt. „Inka. Są sprawy ważniejsze niż śmierć”.
„Inka”, legendarna łączniczka i sanitariuszka z V Wileńskiej Brygady AK mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, już jako 15-letnia dziewczynka wstąpiła do Armii Krajowej. Wierna ideałom wyniesionym z domu rodzinnego nigdy nie pogodziła się z faktem, że po zakończeniu II wojny światowej okupację niemiecką zastąpił terror stalinowski.
Aresztowana latem 1946 r. przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa została poddana okrutnym torturom i skazana na karę śmierci. Tuż przed egzekucją, w przesłanym z więzienia grypsie napisała: „Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba”. Dlatego dla wielu Polaków „Inka” stała się symbolem – jak należy żyć godnie i zachowywać się – „..jak trzeba”.
Należy dodać, że w klimat filmu wprowadziła nas Ola Bąk – uczennica Szkoły Podstawowej nr 2 im. Księżnej Eleonory Czartoryskiej w Radzyminie, która zaśpiewała piękny utwór poświęcony Ince pt. „Krótka chwila”.
Po projekcji niezwykle cennego dokumentu uczniowie mogli porozmawiać z reżyserem Jackiem Frankowskim o kulisach powstania filmu, a także zadać pytania dotyczące biografii „Inki”.
Zwracając się do młodzieży znany reżyser – dokumentalista (autor czternastu filmów dokumentalnych), a jednocześnie znakomity karykaturzysta (laureat prestiżowej nagrody w dziedzinie rysunku satyrycznego „Złota Szpilka”) podkreślał, że pierwsze informacje o „Ince” dotarły do niego w 1991 roku, gdy sąd uznał wyrok śmierci wydany wobec Danuty Siedzikównej za nieważny i zrehabilitował tą niezwykłą dziewczynę: „Na początku pomyślałem, że ta decyzja nie przywróci nikomu życia. Potem jednak doszedłem do wniosku, że oznacza przywracanie godności tym Ludziom, którym starano się ją odebrać, nazywając ich zbrodniarzami. I jest to bardzo ważne, bo oni muszą w tej naszej historii zaistnieć jako ci czyści, nieskalani, którzy poświęcili swoje życie dla czegoś ważniejszego”.
Pan Jacek Frankowski zaznaczył, że impulsem do podjęcia pracy nad prezentowanym filmem było ogłoszenie w 2014 roku, że zespół badaczy z Instytutu Pamięci Narodowej prawdopodobnie odnalazł szczątki „Inki” i Feliksa Selmanowicza „Zagończyka”.
Nie ulega wątpliwości, że dla młodzieży była to wspaniała i niezwykle wzruszająca lekcja historii. Po zapoznaniu się z życiorysem „Inki”, wielu młodych ludzi – być może po raz pierwszy w życiu – zada sobie pytanie… co tak naprawdę jest sensem istnienia, na czym polega życiowa niezłomność, bohaterstwo i przywiązanie do wartości mających wymiar ponadczasowy?
Na zakończenie spotkania Panom: Jackowi Frankowskiemu i Wojciechowi Czajkowskiemu, działaczowi NSZZ „Solidarność” internowanemu w okresie stanu wojennego, wręczyliśmy nasze klubowe upominki (m.in. znaczki, foldery i koszulki Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej Ziemi Radzymińskiej).
Za pomoc w zorganizowaniu projekcji filmu dziękujemy dyrektorowi Radzymińskiego Ośrodka Kultury i Sportu Mirosławowi Jusińskiemu i Arturowi Laskowskiemu – dyr. Miejskiej Sali Koncertowej w Radzyminie.
Link do filmu „Inka. Są sprawy ważniejsze niż śmierć”.
https://www.youtube.com/watch?v=ssiy7RSqZ3k
Opr. Władysław Kolatorski
Zdjęcia: Natalia Wrońska i Patrycja Borkowska
