We wtorek, 15 sierpnia 2017 r. w Radzyminie – „Mieście Cudu nad Wisłą” – odbyły się centralne uroczystości związane ze zwycięstwem nad bolszewikami w sierpniu 1920 roku. 97 lat temu Polska po raz kolejny stała się przedmurzem chrześcijaństwa i powstrzymała hordy najeźdźców zagrażające całej Europie. Dlatego szef brytyjskiej misji dyplomatycznej w Polsce w 1920 roku lord Edgar d’Abernon nazwał bitwę na przedpolach Warszawy ,,osiemnastą decydującą bitwą w dziejach świata”, natomiast w powszechnej świadomości historycznej Polaków zapisała się jako „Cud nad Wisłą”.
Spośród działań zbrojnych w obronie Warszawy walki w rejonie Radzymina miały najbardziej zacięty i krwawy przebieg. Przechodzące kilkakrotnie z rąk do rąk miasto stało się symbolem dramatycznych wydarzeń związanych z obroną stolicy Polski. Klęska Armii Czerwonej pod Warszawą spowodowała, że nie spełniło się marzenie przywódców sowieckich o dalszej ekspansji komunizmu i wywołaniu ogólnoświatowej rewolucji.
Kulminacyjnym momentem uroczystości rocznicowych była Msza Święta na radzymińskim Cmentarzu Poległych, gdzie spoczywają żołnierze z trzech polskich dywizji, którzy zapłacili najwyższą cenę walcząc o wolną Ojczyznę. Obecność licznych Pocztów Sztandarowych, przedstawicieli najwyższych władz państwowych, parlamentu i samorządów, Wojska Polskiego, organizacji społecznych i stowarzyszeń podkreślała rangę i patriotyczny wymiar uroczystości. Jak zwykle nie zawiedli mieszkańcy Radzymina pokazując, że nie zapominają o bohaterskich obrońcach Polski w sierpniu 1920 roku.
Części religijnej uroczystości przewodniczył biskup diecezji warszawsko – praskiej ks. Marek Solarczyk, natomiast uroczystości wojskowe przeprowadziło Dowództwo Garnizonu Warszawa. Należy dodać, że obchody rocznicowe 15 sierpnia nawiązywały również do obchodzonego w tym dniu Święta Wojska Polskiego.
Wszystkich uczestników powitał burmistrz Krzysztof Chaciński, który podkreślił w swoim wystąpieniu znaczenie historyczne bitwy o Radzymin latem 1920 roku i przesłanie płynące z tego wydarzenia dla przyszłych pokoleń Polaków. „Przyjdzie taki dzień, kiedy Radzymin będzie miejscem tak jasnym w polskiej przestrzeni historyczne, jak Grunwald 15 lipca 1410 r”- powiedział burmistrz naszego miasta.
W trakcie uroczystości zostały odczytane listy od prezydenta Rzeczypospolitej Andrzeja Dudy, premier Beaty Szydło oraz szefa MON Antoniego Macierewicza.
W liście do zgromadzonych na radzymińskiej nekropolii, który odczytał wiceszef kancelarii Prezydenta RP Paweł Mucha, prezydenta Andrzeja Dudy napisał m.in: „Wspólnie z państwem oddaję hołd bohaterom Bitwy Warszawskiej oraz wszystkim obrońcom naszej niepodległości w roku 1920. Pochylam głowę przed mogiłami poległych w walkach pod Radzyminem. W wielkiej mierze to właśnie tutaj rozstrzygnęły się losy naszej ojczyzny, śmiertelnie zagrożonej przez bolszewicki najazd”.
Z kolei premier Beata Szydło w swoim liście, odczytanym przez wicewojewodę mazowieckiego Artura Standowicza, stwierdziła: „Wspominamy dziś chwalebny rozdział historii naszej Ojczyzny. 97 lat temu, tutaj w Radzyminie i okolicach, podczas wojny w obronie odradzającej się Rzeczypospolitej, rozegrały się krwawe walki stanowiące jeden z fundamentów polskiego zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej”.
Przemówienie odwołujące się do wydarzeń sprzed 97. lat wygłosił również marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik.
Na zakończenie odczytano Apel Poległych, a Kompania Honorowa Wojska Polskiego uczciła pamięć żołnierzy walczących w Bitwie Warszawskiej 1920 roku trzykrotną salwą honorową. Po tym nastąpiło złożenie wieńców oraz wiązanek kwiatów na mogiłach strzelców kaniowskich i bezimiennych kwaterach obrońców Ojczyzny w sierpniu 1920 roku.
Uczniowie z naszego Klubu Historycznego im. AK złożyli wiązankę kwiatów i reprezentowali kilka Pocztów Sztandarowych, w tym radzymińskich żołnierzy Armii Krajowej Obwodu „Rajski Ptak”. W uroczystości na Cmentarzu Poległych wzięli udział nauczyciele – członkowie Zarządu Klubu i uczniowie: Aleksandra Szczypkowska, Patrycja Sikorska, Julia Pich, Oliwia Czumaj, Julia Krysiak, Patrycja Borkowska, Karolina Górczak, Kamila Majewska, Natalia Modzelewska, Jan Madej, Patryk Obłuski, Adam Ryszewski, Kacper Osuch, Kamil Karpiński, Patryk Kornacki, Jakub Pieńczuk, Mikołaj Karczmarczyk, Hubert Artomski, Mikołaj Staszewski i Jarosław Materski.
Należy podkreślić, że wśród zaproszonych Gości było liczne grono przedstawicieli Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z por. Mieczysławem Chojnackim ps. „Młodzik” na czele, któremu wszyscy zgromadzeni na uroczystości zgotowali wspaniałą owację. Ponadto byli obecni członkowie Prezydium Zarządu Głównego i Okręgu Warszawa Wschód ŚZŻAK: Ryszard Dorf, Mirosław Widlicki, Ryszard Ostrowski, Wiesław Studziński, a także Jerzy Tuszyński – reprezentujący Okręg Wołyński ŚZŻAK i Jan Wnuk – prezes Koła Obwód „Rajski Ptak” w Radzyminie.
Pan prezes Mirosław Widlicki podczas pobytu w Radzyminie 15 sierpnia wystąpił w programie telewizyjnym nadawanym przez TVP3, w którym mówił o tradycji 1920 roku kultywowanej podczas II wojny światowej przez żołnierzy Armii Krajowej.
Opr. i zdjęcia W. Kolatorski
