W lesie, na zachód od wsi Jerzyska k/Łochowa znajduje się pomnik poświęcony żołnierzom Armii Krajowej, którzy w dniach 12 – 14 sierpnia 1944 roku stoczyli ciężką bitwę z wojskami hitlerowskimi. W tym rejonie walczyła Kompania Armii Krajowej Obwodu „Burak” rotmistrza Kajetana Fijałkowskiego, ps. „Rafał”. Wśród poległych w Puszczy Kamienieckiej byli również żołnierze AK pochodzący z Radzymina m. in. kpr. pchr. Jerzy Wojciechowski-ps. „Jur”.
Napisy na pomniku głoszą:
“W tym miejscu w sierpniu 1944 roku żołnierze Armii Krajowej Powstańczych Oddziałów Specjalnych “Jerzyki” z Harcerskiej Kompanii Szturmowej “Wołomin” stoczyli bój z oddziałami hitlerowskiej dywizji pancernej. Chwała Poległym, co Ojczyznę ukochali bardziej niż własne życie. Jerzyska, VIII 1982.”
oraz
“Żołnierzom Armii Krajowej 32 pułku piechoty ‘Rajski Ptak – Burak’ z Radzymina oraz Harcerskiej Kompanii Szturmowej Powstańczych Oddziałów Specjalnych ‘Jerzyki’ z Wołomina poległym w walkach z hitlerowskim najeźdźcą w sierpniu 1944 r. – w hołdzie towarzysze broni”.
W niedzielę 23 sierpnia 2015 roku miała tu miejsce uroczystość upamiętniająca bohaterów Polskiego Państwa Podziemnego podczas II wojny światowej. Na obchody 71 rocznicy bitwy pod Jerzyskami przybyli przedstawiciele środowisk kombatanckich, władz samorządowych i państwowych, delegacje żołnierskie oraz Orkiestra Reprezentacyjna i Kompania Honorowa Wojska Polskiego, harcerze, ludność z okolicznych miejscowości oraz liczna reprezentacja Towarzystwa Przyjaciół Radzymina z prezesem Janem Wnukiem na czele. Wśród kilkunastu Pocztów Sztandarowych, jedno z honorowych miejsc zajął Sztandar radzymińskich Żołnierzy AK spod znaku „Rajskiego Ptaka”. Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej reprezentował Mirosław Widlicki – członek Prezydium Zarządu Głównego ŚZŻAK, natomiast w imieniu Powstańczych Oddziałów Specjalnych „Jerzyki” wystąpił Pan Jerzy Broszkiewicz.
Obchody rocznicowe rozpoczęły się polową Mszą Świętą celebrowaną przez ks. ppłk Władysława Kozickiego – proboszcza Katedry Polowej WP. Po jej zakończeniu został odczytany Apel Poległych, a następnie kompania honorowa z 32. Wieliszewskiego Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej oddała salwę honorową. Na zakończenie poszczególne delegacje złożyły wieńce i kwiaty przy pomniku poległych i zamordowanych żołnierzy Armii Krajowej.
Na uwagę zasługuje fakt, iż w trakcie uroczystość uczczono pamięć jednego z ostatnich radzymińskich Żołnierzy Armii Krajowej, zmarłego kilka dni wcześniej Ś.P. ppor. Jana Wojciechowskiego ps. „Mały”.
Poczet Sztandarowy Żołnierzy AK Obwodu „Rajski Ptak” reprezentowali następujący uczniowie naszego gimnazjum: Natalia Kielak, Patrycja Przetacka, Natalia Skonieczna i Norbert Chojnacki.
Opr. Władysław Kolatorski
Zdj. Natalia Kielak
