W środę, 23 sierpnia gościliśmy w „Mieście Cudu nad Wisłą” młodzież polską z Wileńszczyzny. Młodzi Polacy wraz z nauczycielami z trzech szkół na Litwie: Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Wilnie, Gimnazjum im. Michała Balińskiego w Jaszunach oraz Vilniaus r. Kalvelių S. Moniuškos gimnazija- Gimnazjum im. Stanisława Moniuszki w Kowalczukach przebywali przez kilka dni w Warszawie na zaproszenie Stowarzyszenie Odra-Niemen. Prezes stowarzyszenia Pani Ilona Gosiewska od lat organizuje różne formy pobytów wakacyjnych dla naszych Rodaków mieszkających poza granicami Polski. Należy dodać, że projekt „Wakacje z historią 2023” jest finansowany przez Instytut Rozwoju Języka Polskiego ze środków Ministra Edukacji i Nauki oraz środków własnych Stowarzyszenia Odra-Niemen
Na zakończenie kilkudniowego pobytu w Warszawie młodzież z Litwy przyjechała do Radzymina, aby zwiedzić pole historycznej bitwy z bolszewikami oraz poznać dzieje walk w obronie stolicy Polski i zobaczyć zachowane pamiątki z tamtych czasów. Zorganizowanie wycieczki pt. „Śladami bitwy pod Radzyminem w 1920 roku” było pomysłem wspomnianej już Pani Ilony Gosiewskiej, jednocześnie prezes Federacji Patriotycznej, do której należy również nasz MKH im. AK ZR.
Na początek nasi wspaniali Goście odwiedzili Cmentarz Poległych, gdzie zwiedzili Pomnik-Kaplicę, groby Bohaterów z 1920 roku, symboliczny Pomnik Katyński, a na zakończenie odmówili modlitwę, złożyli kwiaty oraz zapalili znicze na grobach Strzelców Kaniowskich i legendarnego żołnierza Armii Krajowej płk. Mieczysława Chojnackiego „Młodzika”.
Następnie udaliśmy się do Muzeum Bitwy Warszawskiej w Radzyminie, w którym Pan dr Grzegorz Kuba przedstawił okoliczności powstania i cele działalności nowej placówki muzealnej. Dzięki życzliwości dyrekcji i pracowników Muzeum Niepodległości w Warszawie, wszyscy uczestnicy wycieczki otrzymali upominki, m.in. reprint wydania Żołnierskiego Pisma Codziennego pt. „Front” z 22 sierpnia 1922 roku.
Po zakończeniu pobytu na Cmentarzu Poległych i zwiedzeniu Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku, nasi Goście z Litwy spotkali się w Miejskiej Sali Koncertowej w Radzyminie z wiceburmistrzem Krzysztofem Dobrzynieckim, dyrektorami radzymińskich szkół: p. Bernadettą Stworą i p. Katarzyną Marzec, przedstawicielkami Towarzystwa Przyjaciół Radzymina, Paniami: Hanną Grzegorek i Elżbietą Jóźwik oraz uczniami i rodzicami z MKH im. AK ZR. Podczas spotkania Stanisław Wardakowski, uczeń Szkoły Podstawowej nr 1 im. ppłka pil. Mariana Pisarka zaśpiewał piękny utwór pt. „Uwierz Polsko”.
Następnie pojechaliśmy do wsi Mokre, gdzie przy obelisku poświęconym mjr. Stefanowi Walterowi wspólnie uczciliśmy pamięć Bohaterów Bitwy Warszawskiej w sierpniu 1920 roku.
O godz. 13.00 uczestnicy wycieczki z Wileńszczyzny udali się do Sanktuarium Świętego Jana Pawła II w Radzyminie, gdzie spotkali się z księdzem Krzysztofem Ziółkowskim. Proboszcz parafii Św. Jana Pawła II zapoznał młodzież i nauczycieli z historią budowy Sanktuarium stanowiącego wotum dziękczynne za życie i pontyfikat Wielkiego Polaka. Następnie Goście z Litwy obejrzeli pamiątki oraz film poświęcony Świętemu Janowi Pawłowi II, m.in. nagranie z wizyty w Radzyminie. W trakcie godzinnego pobytu poznano również wiele eksponatów i artefaktów związanych z Bitwą Warszawską w sierpniu 1920 roku.
Ksiądz Krzysztof Ziółkowski w niezwykle interesujący i sugestywny sposób przedstawił ciekawe informacje dotyczące pontyfikatu Świętego Jana Pawła II oraz bitwy z bolszewikami pod Radzyminem. Nie ulega wątpliwości, że poznanie bogatych zbiorów zgromadzonych w Izbie Pamięci przy Sanktuarium Świętego Jana Pawła II w Radzyminie stanowiło bardzo ciekawą lekcję historii.
Na zakończenie wycieczki pt. „Śladami bitwy pod Radzyminem w 1920 roku” młodzież polska z Wileńszczyzny wraz z opiekunami odwiedziła jeszcze dwa miejsca w naszym regionie związane z najnowszą historią Polski: Pomnik 28. Pułku Strzelców Kaniowskich w Wólce Radzymińskiej, gdzie poległ jeden z bohaterów Bitwy Warszawskiej kpt. Stefan Pogonowski – nazywany często „Bohaterem Radzymina” oraz Pomnik Legionistów Józefa Piłsudskiego w Białobrzegach. Pomnik znajdujący się w centrum Białobrzegów obok Szkoły Podstawowej im. Wojska Polskiego. Postawiony został na cześć żołnierzy Józefa Piłsudskiego, oficerów legionów internowanych przez Niemców w 1917 roku za odmową złożenia przysięgi na wierność i braterstwo broni wojskom Niemiec i Austro – Węgier, tzw. „kryzys przysięgowy”. Jest to replika pomnika z 1931 roku, który po II wojnie światowej został zniszczony przez władze komunistyczne i odtworzony z inicjatywy mieszkańców Gminy Nieporęt (został odsłonięty w czerwcu 2004 roku).
Po prawie sześciu godzinach zwiedzania, wszyscy udali się do Ośrodka „Rewita Rynia” położonego w otoczeniu pięknego lasu sosnowego, w pobliżu ujścia rzeki Narwi. Upalna pogoda sprawiła, że chętnie skorzystano z atrakcji Ośrodka „Rewita” i kąpieli w Zalewie Zegrzyńskim.
Mamy nadzieję, że nasi Rodacy z Litwy miło będą wspominać pobyt w Radzyminie. Dziękujemy bardzo wszystkim zaangażowanym w realizację tego przedsięwzięcia: władzom samorządowym Gminy Radzymin, Muzeum Bitwy Warszawskiej w Radzyminie, księdzu Krzysztofowi Ziółkowskiemu – proboszczowi Parafii Świętego Jana Pawła II w Radzyminie, Panom Jerzemu i Mariuszowi Budkom – „Cukiernia Finezja” w Mokrem oraz niezawodnym uczniom, rodzicom i nauczycielom z Międzyszkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej Ziemi Radzymińskiej. Dziękujemy Pani Ilonie Gosiewskiej – prezes Stowarzyszenia Odra Niemen i Federacji Patriotycznej, że mogliśmy spotkać się z uczniami oraz nauczycielami szkół polskich na Litwie i wspólnie kultywować pamięć o jakże ważnych wydarzeniach z najnowszej historii Polski.
Opr. W. Kolatorski
Zdjęcia: Grzegorz Jeleń, Amelia Świeszko