„ Przyjdzie czas, że znów powrócimy
do swoich rodzinnych stron…”
Fragment pieśni partyzanckiej NSZ
7 listopada 2015 r. uczniowie Gimnazjum nr 1 im. mjr. Stefana Waltera – członkowie szkolnego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej – uczestniczyli w niezwykle podniosłej i pełnej narodowej symboliki uroczystości patriotycznej. W ten chłodny i deszczowy dzień, kilkaset osób w asyście licznych Pocztów Sztandarowych wzięło udział w odsłonięciu pomnika poświęconego pamięci Żołnierzy Wyklętych Ziemi Ostrowskiej.
„Żołnierze Wyklęci” po pięciu latach okupacji niemieckiej musieli zmierzyć się z idącym ze wschodu reżimem stalinowskim. Wyklęci przez system komunistyczny, nigdy nie złożyli broni. Jeszcze raz poszli do lasu bronić zwykłych Polaków przed kradzieżami, gwałtami oraz morderstwami stalinowskiej bezpieki. Wielu z nich poległo, a innych więziono i poddawano okrutnym torturom kończącym się procesami pokazowymi, których wynik był z góry przesądzony.
Należy podkreślić, że ziemia ostrowska była terenem dużej aktywności konspiracji niepodległościowej walczącej z reżimem komunistycznym. Badania przeprowadzone przez historyków z Instytutu Pamięci Narodowej pozwoliły ustalić personalia lub pseudonimy oraz daty śmierci ponad 200 ofiar sowieckiego NKWD i reżimu komunistycznego z terenu Ostrowi i okolicznych miejscowości. Wszystkie te osoby zostaną upamiętnione okazałym pomnikiem, który powstał dzięki inicjatywie Fundacji „Pamiętamy” i wsparciu władz samorządowych. Honorowy patronat nad uroczystością odsłonięcia pomnika objął Prezydent Rzeczypospolitej Andrzej Duda.
Uroczystości rozpoczęły się o godz. 12.00 w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, gdzie w intencji Żołnierzy Niezłomnych odprawiono Mszę Świętą, którą celebrował ordynariusz diecezji łomżyńskiej ks. biskup Janusz Stepnowski w asyście kilkunastu kapłanów. Świątynię wypełnili liczni mieszkańcy Ostrowi, kombatanci i rodziny pomordowanych, kilkadziesiąt Pocztów Sztandarowych, a także posłowie, senatorowie oraz przedstawiciele władz samorządowych z kilkunastu miast i powiatów.
Po zakończeniu Mszy Świętej dr Kazimierz Krajewski z Instytutu Pamięci Narodowej przypomniał nazwiska kilku żołnierzy, które zostały wyryte na pomniku, m. in. kpt. Stanisława Bęklewskiego ps. „Stanisławski”, por. Edwarda Nowickiego ps. „Tyczka” oraz por. Hieronima Piotrowskiego „Jura”.
Następnie wszyscy uczestnicy uroczystości udali się na skrzyżowanie ulic 3 Maja i Dubois, gdzie na niedawno rewitalizowanym skwerze stanął wykonany z brązu i granitu pomnik. Zdaniem Grzegorza Wąsowskiego – prezesa Fundacji „Pamiętamy”, najważniejszym elementem idei wzniesienia pomnika był fakt, iż większość spośród zamordowanych „Żołnierzy Wyklętych” nie ma swoich grobów. Ich zwłoki zostały pogrzebane przez oprawców stalinowskiej bezpieki w nieustalonych dotychczas miejscach. W ten sposób wykonany przez artystę – rzeźbiarza Marka Szczepanika pomnik stał się miejscem, gdzie rodziny pomordowanych i wszyscy mieszkańcy mogą kultywować pamięć o Tych, którzy zapłacili najwyższą cenę walcząc o wolną Ojczyznę.
Po symbolicznym odsłonięciu pomnika przez burmistrza miasta i zaproszonych gości, okazały monument poświęcił biskup łomżyński Janusz Stepnowski.
Później głos zabrał burmistrz Ostrowi Mazowieckiej Jerzy Bauer. Gospodarz uroczystości podkreślił, że „… odsłonięty pomnik jest częścią wielkiego, ogólnopolskiego ruchu przywracania pamięci o tym, co działo się na ziemiach polskich po wkroczeniu Armii Czerwonej i NKWD. (…) To część wspólnoty ducha, wspólnoty historycznej i kulturowej”.
W imieniu Prezydenta Andrzeja Dudy okolicznościowy list do wszystkich zgromadzonych odczytała Wioletta Próchnik – z Biura Kancelarii Prezydenta RP, a następnie przemawiał prezes Banku Zachodniego WBK Mateusz Morawiecki. Kończąc swoje wystąpienie, przedstawiciel głównego sponsora budowy pomnika stwierdził: „ Żołnierze Wyklęci byli ludźmi wiernymi do końca i za to, że przywraca się Ich Pamięć – serdecznie dziękuję!”.
Na zakończenie odbył się Apel Poległych oraz salwa honorowa w wykonaniu Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego, a później delegacje złożyły pod pomnikiem wieńce i wiązanki kwiatów, oddając w ten sposób hołd Bohaterom Niepodległej Rzeczypospolitej. Organizatorzy zadbali również o oprawę artystyczną uroczystości, którą stanowił koncert utworów patriotycznych. Mimo deszczu oraz przejmującego zimna – nastrój powagi i zadumy świadczył, że licznie zgromadzeni przy pomniku w Ostrowi Mazowieckiej doskonale rozumieli na czym polega dziedzictwo Żołnierzy Wyklętych oraz dlaczego należy je kultywować. To 25 pomnik tego typu w Polsce, a jego głównym elementem – oprócz nazwisk poległych i zamordowanych – jest Orzeł.
Delegację naszego Klubu Historycznego im. Armii Krajowej, pod opieką nauczyciela historii Władysława Kolatorskiego, stanowili następujący uczniowie: Natalia Sekunda, Karolina Białecka, Natalia Kielak – sekretarz Klubu, Damian Niedzieski, Kuba Pachulski i Jarosław Materski. Był to dla nas ogromny zaszczyt, gdyż na tej uroczystości reprezentowaliśmy Poczet Sztandarowy radzymińskich Żołnierzy Armii Krajowej Obwodu „Rajski Ptak”.
Należy dodać, że dużej pomocy w organizacji wyjazdu członków naszego Klubu na wspomnianą uroczystość udzielili: dyr. Szkoły Ewa Wnuk i dyr. Miejskiej Sali Koncertowej Artur Laskowski (zorganizowanie transportu).
Opr. W. Kolatorski
Zdj. Natalia Kielak